Erdoğan' ın aday olup olmayacağının tartışıldığı günlerde çıktığım TV ve radyo programlarında bu konunun artık konuşulacak yanının kalmadığını, bana kalırsa asıl Erdoğan sonrası Türkiye ve AK Partinin yaşayacağı değişimin masaya yatırılması gerektiğini söyledim.
Erdoğan aday olduktan sonra da aynı şeyleri tekrarladım: "Erdoğan birinci turda işi bitirir, kimse hayal görmesin, tartışacaksak, onun Çankaya' ya çıkışının ardından yaşanması muhtemel gelişmeleri tartışalım" dedim.
Ve bununla da yetinmedim, risk aldığımı bilmeme rağmen seçimlere 10-15 gün kala 10 Ağustos akşamı sandıktan çıkacak sonuç tahminlerinde de bulundum.
Bana göre Erdoğan %54-58 civarında oy alacak, İhsanoğlu 34-38 bandında kalacak, asıl sıçramayı ise 8-12 aralığında oy alacak Demirtaş yapacaktı.
Çıkan sonuçları hepimiz detaylıca gördüğümüze göre yeniden ele almanın âlemi yok.
Ama yine de farklı bir iki hususa değinmeden geçemeyeceğim.
Tıpkı 2010 referandumu ve 2011 seçimlerinde gördüğümüze benzer bir tablo çıktı ortaya. Sahil bandında CHP-MHP bloğunun çatı adayını, Güneydoğu' da Demirtaş' ı temsil eden renkler haritayı süslerken geriye kalan tüm Anadolu AK Parti adayı Erdoğan' a oy verdi.
Erdoğan MHP' nin oy ağırlığına sahip olduğu muhafazakâr tüm illerde milliyetçi kesimden oy aldı.
Kısaca MHP tabanı Anadolu' nun çoğu kentinde tavanın önerdiği çatı adayına değil, kendisine daha yakın bulduğu Erdoğan' a kaydı. Böylece çatıda öngörülen CHP-MHP birleşmesi yerine tabanda AK Parti- MHP kaynaşması yaşandı.
CHP' liler ise Kılıçdaroğlu' nun "tıpış, tıpış gelip oy kullanacaklar" sözünü adeta yalanlamak için plajlardan kalkıp sandığa gitmediler.
Zaten 30 Mart yerel seçim sonuçları esas alındığında 6,4 milyon civarında seçmenin bu kez oy kullanmadığı ve bunların 5 milyonunun çatıyı oluşturan partilerden kaynaklı fire olduğu rahatlıkla görülür.
Gelelim bu yazıyı kaleme almamın asıl sebebi olan Mersin sonuçlarıyla ilgili tespitlerime...
**
Mersin' de 30 Mart yerel seçimlerinde 1 milyon 61 bin seçmen sandığa gitmişti, bu kez 923 bin oy kullanıldı.
138 bin seçmen sandığa gitmedi ve bunların 115 bini CHP-MHP çatısını temsil eden partilere 30 Martta oy veren seçmen.
Zaten CHP-MHP' nin 30 Mart oyları bunu aritmetik gerçek olarak ortaya koyuyor. İki partinin yerel seçimde aldığı oy toplamı 612 bin iken bu kez 497 bine inmiş.
Dramatik oy düşüşünün oransal olarak %60'tan %54,5 olarak %5,5 ile sınırlı kalma sebebi az önce ifade ettiğim gibi katılımın 30 Marta göre daha az kalmasında yatıyor.
Bir örnekle anlatayım: Çatıyı oluşturan CHP-MHP' nin oylarını 2011 Milletvekili seçimlerinden yola çıkarak hesaplarsak ilginçtir iki parti tıpatıp Cumhurbaşkanı seçimindeki %54,5 oyu almış ama 2011'de %54,5 oranı 527 bin seçmene tekabül ediyor.
Cumhurbaşkanı seçiminde 30 Marta göre sandığa gelmeyen 138 bin seçmenin 115' bini çatıyı oluşturan partilere yakın olduğuna göre geriye kalan 23 bin seçmenin 20 binini AK Parti hanesine yazmak mümkün.
Bu durumda 20 bin seçmeni sandığa gitmeyen AK Parti nasıl oldu da 30 Martta 283 bin olan oyunu 8 bin fazlasıyla 291 bine yükseltti?
Tek cevabı var bunun; AK Parti Anadolu' nun çoğu kentinde olduğu gibi ve 2010 referandumundaki oranda olmasa bile benzer taban kaymasıyla MHP' den Mersin' de 28 bin civarında oy almış görünüyor. (28 bin oyun 11 bini Tarsus, 7 bini Toroslar' dan gelmiş)
Aynı şekilde Demirtaş' ta Mersin' de 30 Martta 99 bin olan oyu 122 bine yükseltirken CHP' nin özellikle İhsanoğlu' nu sindirmeyen Alevi kesiminden oy almış. Mersin' de 30 Martta %9,6 olan oy oranını %13,5' a yükseltmesinin altında yatan en ciddi dinamik te bu...
Özetlersek; Mersin özelinde AK Parti oylarını korusa hatta arttırsa da kent muhalif çizgiyi sürdürdü. Mersin bunu ilk kez yapmıyor ve AK Parti Mersin' i okumamakta, anlamamakta ısrar ettiği sürece de bu böyle devam edecek.
2011 MV 2014 Yerel2014 CB Erdoğan (AKP)311 (32)283 (28)291 (32)İhsanoğlu (CHP+MHP)527 (54,5)612 (60)497 (54,5)Demirtaş (BDP/HDP) 92 (9,5) 99 (9,6)122 (13,5)
Grafikteki rakamlar parti ve adayların aldığı oy miktarlarını parantez içindeki rakamlar ise oranları göstermektedir.